Τι είναι η διάτρηση εντέρου;
Η διάτρηση του εντέρου είναι μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση. Η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση των επιπτώσεων της διάτρησης στο γαστρεντερικό σύστημα.
Η διάγνωση σε όψιμο στάδιο μπορεί να αφήσει χώρο για σοβαρές επιπλοκές, όπως η περιτονίτιδα, μια κατάσταση απειλητική για τη ζωή.
Η περιτονίτιδα είναι μια φλεγμονή του περιτοναίου, δηλαδή του ιστού που καλύπτει το εσωτερικό τοίχωμα της κοιλιάς και καλύπτει/υποστηρίζει τα περισσότερα όργανα εντός αυτής.
Αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως κι αποτελεσματικά, η περιτονίτιδα μπορεί να εξαπλωθεί γρήγορα στο αίμα (σήψη) και σε άλλα όργανα, με αποτέλεσμα πολλαπλή ανεπάρκεια οργάνων και θάνατο.
Αίτια
H γαστρεντερική οδός μπορεί να υποστεί διάτρηση λόγω κάποιας σχετικής πάθησης ή από τραυματισμό. Οι πιο κοινές καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν διάτρηση είναι οι εξής:
- εκκολπωματίτιδα
- ελκώδης κολίτιδα
- νόσος του Crohn
- τοξικό μεγάκολο
- χολολιθίαση
- περισφιγμένη κήλη, η οποία εμποδίζει τη ροή του αίματος στο έντερο
- πεπτικό έλκος
- έντονος έμετος
- απώλεια αίματος ή κακή ροή αίματος στο έντερο
Ο πιο κοινός τραυματισμός που μπορεί να προκαλέσει διάτρηση είναι κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιά, όταν ο χειρουργός κατά λάθος τρυπήσει ή κόψει το έντερο δίχως να το αντιληφθεί.
Περιστασιακά, μπορεί να συμβεί ρήξη ή διάτρηση μετά από χειρουργική επέμβαση στο έντερο, επειδή τα ράμματα ή οι συνδέσεις που χρησιμοποιούνται για την αναστόμωση του εντέρου λύονται.
Άλλες λιγότερο συχνές αιτίες διάτρησης περιλαμβάνουν:
- τραύμα από μαχαίρι ή πυροβολισμό
- σοβαρό χτύπημα στην κοιλιά
- ζημιά που προκαλείται από κατάποση ξένων αντικειμένων
- ζημιά που προκαλείται από την κατάποση διαβρωτικής (καυστικής) ουσίας
- σκωληκοειδίτιδα
Συμπτώματα
Τα σημάδια και τα συμπτώματα μιας διάτρησης μπορεί να μην είναι πολύ αισθητά στην αρχή, όμως σταδιακά επιδεινώνονται. Αυτά να περιλαμβάνουν:
- έντονο άλγος
- κρυάδες
- πυρετό
- ναυτία
- εμετό
Διάγνωση
Η διάγνωση της διάτρησης του εντέρου περιλαμβάνει κυρίως φυσική εξέταση και απεικονιστικές εξετάσεις, όπως:
- ακτινοσκόπηση θώρακα ή κοιλίας, για να διαπιστωθεί η παρουσία αερίων στην κοιλότητα του στομάχου
- αξονική τομογραφία, για τον ακριβή εντοπισμό της διάτρησης
- ενδοσκοπικές εξετάσεις, όπως κολονοσκόπηση, επίσης για τον εντοπισμό της διάτρησης
- εξετάσεις αίματος, για τον έλεγχο ενδείξεων λοιμώξεων και απώλειας αίματος
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση της διάτρηση του εντέρου κατά κανόνα απαιτεί επείγουσα χειρουργική επέμβαση για την επιδιόρθωση του εντέρου στα σημεία που έχει εντοπιστεί η διάτρηση.
Επίσης, κατά την επέμβαση απομακρύνονται τυχόν ουσίες από το στομάχι, το λεπτό έντερο ή το παχύ έντερο του ασθενούς που έχουν περάσει στην κοιλιά, καθώς κάτι τέτοιο συμβάλλει στη θεραπεία της περιτονίτιδας και στην πρόληψη της σήψης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις η αποκατάσταση της διάτρησης περιλαμβάνει την αφαίρεση τμήματος του εντέρου του ασθενούς, με συνέπεια να χρειαστεί προσωρινά κολοστομία ή ειλεοστομία, προκειμένου να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος στα έντερα να επουλωθούν.
Εφόσον χρειαστεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να γίνει και δεύτερο χειρουργείο για την επανασύνδεση του εντέρου, ώστε να μη γίνεται πλέον η απομάκρυνση των αποβλήτων του οργανισμού μέσω της στομίας.
Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις που η κολοστομία ή ειλεοστομία είναι μόνιμη.
Σπάνια, η διάτρηση μπορεί να επουλωθεί από μόνη της και να μην χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Εάν συμβεί αυτό, η χορήγηση αντιβιοτικών είναι η μόνη θεραπεία.
Επί διάγνωσης περιτονίτιδας, απαιτείται άμεση εισαγωγή στο νοσοκομείο και ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών ή αντιμυκητιακών φάρμακα για τη θεραπεία της λοίμωξης, το συντομότερο δυνατό.
Επιπρόσθετες υποστηρικτικές θεραπείες κρίνονται απαραίτητες εφόσον προκύψει ανεπάρκεια οργάνων από σήψη, ως επιπλοκή της λοίμωξης. Οι θεραπείες μπορεί να περιλαμβάνουν την ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και φαρμάκων για τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης, καθώς και διατροφική υποστήριξη.
Η νοσηλεία για τη θεραπεία της περιτονίτιδας διαρκεί περίπου 10 έως 14 ημέρες.