Ο καρκίνος του λεπτού εντέρου είναι μια σπάνια μορφή κακοήθειας, κατά την οποία τα κύτταρα στον ιστό του λεπτού εντέρου μεταλλάσσονται κι αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα σχηματίζοντας όγκο.
Τι είναι το λεπτό έντερο;
Λεπτό ονομάζεται εκείνο το τμήμα του εντέρου που συνδέει το στόμαχο με το παχύ έντερο. Η βασική του λειτουργεία είναι να διασπά και να απορροφά τρόφιμα, λίπη, βιταμίνες και άλλες ουσίες που χρειάζεται το σώμα.
Τι είναι οι όγκοι του λεπτού εντέρου;
Οι όγκοι του λεπτού εντέρου είναι σπάνιοι. Συνήθως εμφανίζονται μεμονωμένα, αλλά ενδέχεται να είναι και πολλαπλοί, ιδιαίτερα σε ασθενείς που πάσχουν από ορισμένα σύνδρομα, όπως οικογενής αδενωµατώδης πολυποδίαση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι κακοήθεις όγκοι του λεπτού εντέρου έχουν ως αφετηρία καλοήθεις όγκους (αδενώματα, λειομυώματα, λιπώματα, αιμαγγειώματα) που εξελίσσονται σε καρκινικοί.
Οι περισσότεροι όγκοι του λεπτού εντέρου είναι κλινικά σιωπηλοί για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Σχεδόν οι μισοί από όλους τους καλοήθεις όγκους του λεπτού εντέρου εντοπίζονται μόνο τυχαία είτε κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης είτε απεικονιστικών εξετάσεων για άλλους λόγους.
Ποιοι τύποι όγκων του λεπτού εντέρου υπάρχουν;
Υπάρχουν πέντε (5) τύποι καρκίνου που εντοπίζονται στο λεπτό έντερο, το αδενοκαρκίνωμα, το λειομυοσάρκωμα (ένας τύπος σαρκώματος), οι καρκινοειδείς όγκοι, οι στρωματικοί όγκοι του γαστρεντερικού και το λέμφωμα. Ειδικότερα:
- Αδενοκαρκίνωμα: Αναπτύσσεται κυρίως από αδενώματα. Οι περισσότεροι όγκοι εμφανίζονται στο δωδεκαδάκτυλο. Στους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για αδενοκαρκίνωμα περιλαμβάνονται η νόσος του Crohn (φλεγμονώδης νόσος του εντέρου), η κοιλιοκάκη, διάφοροι τύποι προηγούμενης χειρουργικής επέμβασης στο λεπτό έντερο και η νευροϊνωμάτωση (μια γενετική διαταραχή του νευρικού συστήματος που προκαλεί τον σχηματισμό όγκων σε ολόκληρο το σώμα).
- Λέμφωμα: Το εντερικό λέμφωμα του λεπτού εντέρου είναι μια αναγνωρισμένη επιπλοκή της κοιλιοκάκης και μπορεί να εμφανιστεί σε σύνδρομα ανοσοανεπάρκειας. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος που μοιάζει με κράμπες, απώλεια βάρους, χαρακτηριστικά δυσαπορρόφησης, αιμορραγία ή ακόμα και απόφραξη του εντέρου.
- Λειομυοσάρκωμα: Ο εν λόγω κακοήθης όγκος προέρχεται από το μυϊκό τοίχωμα του εντέρου και μπορεί επίσης να προκύψει από ένα καλοήθες λειομύωμα. Όποτε είναι δυνατόν, συνιστάται πλήρης χειρουργική εκτομή με παράλληλη χημειοθεραπεία και ακτινοβολία.
- Καρκινοειδείς όγκοι του γαστρεντερικού: Σχηματίζονται από έναν ορισμένο τύπο νευροενδοκρινών κυττάρων, τα οποία παράγουν ορμόνες που βοηθούν στον έλεγχο των πεπτικών υγρών και των μυών που χρησιμοποιούνται για τη μετακίνηση της τροφής μέσω του στομάχου και των εντέρων. Είναι σπάνιοι και οι περισσότεροι αναπτύσσονται πολύ αργά.
- Στρωματικοί όγκοι του γαστρεντερικού συστήματος: Γνωστοί ως GISTSs από τα αρχικά της ονομασίας τους στα αγγλικά, οι εν λόγω όγκοι συγκαταλέγονται στα σαρκώματα μαλακών μορίων και σχετίζονται με μεταλλάξεις σε διάφορα γονίδια. Συνήθως απαντώνται σε ενήλικες μεταξύ 40 και 70 ετών.
Ποια είναι τα συμπτώματα των όγκων του λεπτού εντέρου;
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι χρόνια και/ή διαλείποντα και περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, ναυτία, απώλεια βάρους, έλκος κι αιμορραγία. Όσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος, τόσο πιο πιθανό είναι ο ασθενής να παρουσιάσει συμπτώματα απόφραξης του εντέρου.
Πώς γίνεται η διάγνωση των όγκων του λεπτού εντέρου;
Η διάγνωση των όγκων του λεπτού εντέρου βεβαιώνεται μέσα από μια σειρά εξετάσεων, όπως:
- ενδοσκόπηση
- απεικονιστικές εξετάσεις (αξονική και μαγνητική τομογραφία, ακτινοσκόπηση)
- εξετάσεις αίματος
- τεστ ηπατικής λειτουργίας
- εξέταση κοπράνων για παρουσία αίματος
- βιοψία λεμφαδένων, δηλαδή λήψη δείγματος ιστού προς ιστοπαθολογική εξέταση
Ποια είναι η θεραπεία για τους όγκους του λεπτού εντέρου;
Η θεραπεία εξαρτάται από τη θέση, το μέγεθος και το σχήμα του όγκου και από το εάν έχει εξαπλωθεί.
Στο επίκεντρο της θεραπείας του καρκίνου του λεπτού εντέρου βρίσκεται η χειρουργική αφαίρεση των όποιων όγκων μαζί με το αντίστοιχο τμήμα του λεπτού (εντερεκτομή) εντέρου και τους περιβάλλοντες ιστούς και στη συνέχεια η αναστόμωση (δηλαδή επανένωση) του εντέρου που απομένει για την αποκατάσταση της λειτουργίας του πεπτικού συστήματος.
Το θεραπευτικό πλάνο συνήθως περιλαμβάνει χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία επικουρικά.
Η εντερεκτομή μπορεί να γίνει με ανοικτή επέμβαση ή με ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, όπως η λαπαροσκόπηση και ή ρομποτική χειρουργική.