Βουβωνοκήλη

Τι είναι η Bουβωνοκήλη;

Βουβωνοκήλη είναι η κήλη που εμφανίζεται στη βουβωνική χώρα, στην περιοχή μεταξύ μηρού και κορμού. Αποτελεί μια από τις συχνότερες μορφές κήλης, ενώ εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα σε άνδρες.

Η συγκεκριμένη μορφή κήλης προτείνεται μέσω μιας οπής του κοιλιακού τοιχώματος, η οποία ονομάζεται βουβωνικό στόμιο. Από το βουβωνικό στόμιο καταλήγει είτε στα αγγεία που καταλήγουν στους όρχεις (στους άνδρες), είτε στον σύνδεσμο της μήτρας (στις γυναίκες). Η αύξηση του εύρους της φυσιολογικής αυτής οπής επιτρέπει τη δίοδο κάποιου ενδοκοιλιακού οργάνου με αποτέλεσμα τη δημιουργία βουβωνοκήλης. Μία βουβωνοκήλη μπορεί να είναι ευθεία ή λοξή ανάλογα με την ακριβή θέση της.

Τι είναι η κήλη;

Η κοιλιά είναι ένα κλειστό διαμέρισμα που περιέχει τα διάφορα ενδοκοιλιακά όργανα ( παχύ και λεπτό έντερο, στομάχι, ήπαρ, σπλήνας, επίπλουν κλπ.). Τα όργανα αυτά περιβάλλονται και προστατεύονται από το κοιλιακό τοίχωμα. Το κοιλιακό τοίχωμα σχηματίζεται από τους κοιλιακούς μυς και καλύπτεται από το υποδόριο λίπος και το δέρμα.

Παρότι το κοιλιακό τοίχωμα είναι συμπαγές και κλειστό, μπορεί να αδυνατίσει σε κάποια ευάλωτα σημεία του και να δημιουργηθούν έτσι χάσματα (τρύπες). Τα όργανα της κοιλίας , λόγω της αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης, έχουν την τάση να γλιστρούν δια των χασμάτων αυτών από την κοιλιά προς το δέρμα. Η δίοδος αυτή κάποιου ενδοκοιλιακού οργάνου μέσα από ένα χάσμα του κοιλιακού τοιχώματος ονομάζεται κήλη.

Υπάρχουν διαφόρων ειδών κήλες και κάθε μία ονομάζεται ανάλογα με το σημείο στο οποίο εμφανίζεται. Έτσι η κήλη που εμφανίζεται στη βουβωνική χώρα ονομάζεται βουβωνοκήλη στον ομφαλό ονομάζεται ομφαλοκήλη, κ.ο.κ.

Βουβωνοκήλη: Ποια είναι τα συμπτώματα;

Μία βουβωνοκήλη συνήθως εκδηλώνεται ως μία μαλακή διόγκωση κάτω από το δέρμα στη βουβωνική περιοχή. Όταν η βουβωνοκήλη είναι μικρή, η διόγκωση αυτή, μπορεί να εξαφανίζεται ανάλογα με τη στάση του σώματος (όταν είμαστε πχ ξαπλωμένοι) και να επανεμφανίζεται όταν αυξάνεται η πίεση στην κοιλιά (π.χ όρθια θέση, βήχας, άρση βάρους). Σε μεγάλες όμως βουβωνοκήλες, μπορεί το έντερο να φτάσει μέχρι τους όρχεις, προκαλώντας μόνιμη μεγάλη διόγκωση του οσχέου (οσχεοβουβωνοκήλη).

Μία βουβωνοκήλη είναι δυνατόν να μην προκαλεί καμία ενόχληση. Σε αρκετές περιπτώσεις η ύπαρξή της μπορεί να μη γίνει αντιληπτή από τον ασθενή. Ωστόσο, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων εμφανίζονται ήπια συμπτώματα όπως αίσθημα βάρους, πίεσης και καύσου τοπικά, στην ευρύτερη περιοχή της βουβωνικής χώρας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η βουβωνοκήλη εμφανίζει εντονότερη συμπτωματολογία, προκαλώντας ισχυρό πόνο ιδιαίτερα κατά την όρθια θέση, τη βάδιση, ή την άσκηση. Ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί ήπια ανακούφιση αναδιπλώνοντας το σώμα του ή ασκώντας πίεση στο πάσχον σημείο, πάνω από τη βουβωνοκήλη. Σε μεγάλες βουβωνοκήλες, στις οποίες συμμετέχει ενεργά το έντερο, ο ασθενής μπορεί να αντιληφθεί έντονη κινητικότητα του εντέρου εντός της κήλης. Στην προκειμένη περίπτωση, δεν είναι σπάνιο να προκαλείται ήπια ή έντονη δυσκοιλιότητα όταν στην βουβωνοκήλη υπάρχει τμήμα του παχέος εντέρου.

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης βουβωνοκήλης;

Σημαντικός παράγοντας εμφάνισης μίας κήλης είναι η αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση. Η αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης είναι η δύναμη που ωθεί κάποιο ενδοκοιλιακό όργανο να γλιστρήσει μέσα από το βουβωνικό στόμιο. Για το λόγο αυτό, καταστάσεις που αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση προδιαθέτουν στη δημιουργία βουβωνοκήλης. Τέτοιες καταστάσεις είναι η συχνή άρση μεγάλου βάρους, ο επίμονος βήχας σε χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις, η παχυσαρκία, η υπερπλασία προστάτη λόγω δυσχερειών στην ούρηση, η έντονη άσκηση, η εγκυμοσύνη κλπ.

Άλλος ένας παράγοντας δημιουργίας βουβωνοκήλης είναι η ποιότητα και η ισχύς του κοιλιακού τοιχώματος. Καταστάσεις που προδιαθέτουν αρνητικά είναι η προχωρημένη ηλικία, το γυναικείο φύλο, η παχυσαρκία, το ιστορικό προηγούμενων χειρουργείων, κληρονομικοί παράγοντες κ.α. Τέλος σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει εκ γενετής μία πολύ μικρη λοξή βουβωνοκήλη που δημιουργείται μετά την κάθοδο του όρχεος στο όσχεο κατά την εμβρυική ηλικία.

Πως γίνεται η διάγνωση της βουβωνοκήλης;

Η διάγνωση της βουβωνοκήλης γίνεται με την κλινική εξέταση από κάποιον εξειδικευμένο χειρουργό. Σε κάποιες περιπτώσεις πολύ μικρών βουβωνοκηλών που είναι δύσκολο να γίνουν αντιληπτές με την κλινική εξέταση ένα υπερηχογράφημα μπορεί να αναδείξει την παθολογία. Επίσης είναι δυνατόν να διαγνωστεί ως τυχαίο εύρημα όταν ο ασθενής υποβληθεί σε αξονική τομογραφία για άλλο λόγο.

Θεραπεία βουβωνοκήλης

Η ιδανική μέθοδος αντιμετώπισης της βουβωνοκήλης περιλαμβάνει την οριστική και ασφαλή επίλυσή της με τη χειρουργική μέθοδο. Η διόρθωση μίας βουβωνοκήλης πρέπει ιδανικά να γίνεται λαπαροσκοπικά. Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση συστήνεται με κατευθυντήριες οδηγίες από όλους τους Διεθνείς οργανισμούς της Χειρουργικής (European Hernia Society, American Hernia Society) και μπορεί να γίνει με απόλυτη ασφάλεια και ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου για τον ασθενή.

Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής μεθόδου είναι πολλά:

  • σαφώς μικρότερο χειρουργικό τραύμα
  • ελαχιστοποίηση του πόνου
  • χωρίς απώλεια αίματος
  • καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα (οι τομές δεν ξεπερνούν σε μήκος το 1 εκατοστό)
  • μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο (ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο την ίδια ημέρα)
  • ταχύτερη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες και στην εργασία
  • δεν παρατηρούνται διαπυήσεις (μολύνσεις)
  • δεν χρειάζεται η τοποθέτηση σωλήνα παροχέτευσης
  • το πλέγμα τοποθετείται στην ιδανική θέση

Κατά τη λαπαροσκοπική χειρουργική, αντί να γίνει μία μεγάλη τομή, ο χειρουργός μπορεί μέσω τριών πολύ μικρών τομών (0.5-1 cm), με τη χρήση ειδικής λαπαροσκοπικής κάμερας και πολύ λεπτών εργαλείων να επέμβει και να διορθώσει οποιαδήποτε κήλη.

Κατά την επέμβαση, αρχικά ανατάσσεται το περιεχόμενο της κήλης στην κοιλιά και στη συνέχεια κλείνει το χάσμα του κοιλιακού τοιχώματος με ένα πλέγμα. Το πλέγμα επιτρέπει να περνούν από το βουβωνικό στόμιο μόνο τα στοιχεία που διέρχονται φυσιολογικά και αποτρέπει τη δίοδο οποιουδήποτε άλλου οργάνου. Έτσι ενισχύεται το κοιλιακό τοίχωμα και αποτρέπεται μια πιθανή υποτροπή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε επανεμφάνιση βουβωνοκήλης.

Το πλέγμα που έχω προσωπικά επιλέξει για αυτές τις επεμβάσεις είναι το ProGrip™. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του συγκεκριμένου πλέγματος είναι ότι είναι “αυτοκαθηλούμενο”. Λόγω της μοναδικής του δομής (τύπου βέλκρο), μπορεί και καθηλώνεται στέρεα και ομοιόμορφα ενισχύοντας το κοιλιακό τοίχωμα. Ταυτόχρονα αποφεύγουμε την τοποθέτηση ραμμάτων ή καρφίδων (tacks) στήριξης του πλέγματος που αυξάνουν το μετεγχειρητικό πόνο και το κόστος του χειρουργείου.

Λαπαροσκοπικές Τεχνικές

Η μέθοδος αποκατάστασης ορίζεται πάντα από τον χειρουργό, μετά από συνεκτίμηση πολλαπλών παραγόντων. Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τρόποι για την λαπαροσκοπική αποκατάσταση μιας κήλης.

  • Η τεχνική TEP (Totally Extra Peritoneal) και
  • η τεχνική TAPP (TransAbdominal PrePeritoneal).

Λαπαροσκοπική Αποκατάσταση TEP

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση TEP, παρότι τεχνικά πιο δύσκολη και απαιτητική, αποτελεί τη μέθοδο εκλογής και προσωπική μου προτίμηση για τις περισσότερες βουβωνοκήλες. Είναι η τεχνική που εφαρμόζεται περισσότερο την τελευταία δεκαετία στα περισσότερα εξειδικευμένα κέντρα του εξωτερικού. Αυτό που την κάνει να ξεχωρίζει είναι ότι πραγματοποιείται όχι μέσα στην κοιλιά, αλλά στο χώρο μεταξύ των μυών του κοιλιακού τοιχώματος και του περιτοναίου που περιβάλει τα όργανα της κοιλιάς.

Ο χώρος αυτός δημιουργείται μέσω ένα ειδικού μπαλονιού το οποίο εισέρχεται μέσω μιας μικρής τομής στον ομφαλό και μετά αποσύρεται. Στη συνέχεια μέσω πολύ λεπτών εργαλείων ανατάσσεται η βουβωνοκήλη και τοποθετείται το πλέγμα στην ιδανική θέση, αφήνοντας ανεπηρέαστα τα ενδοκοιλιακά όργανα.

Λαπαροσκοπική Αποκατάσταση TAPP

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση TAPP είναι παρόμοια με την TEP με τη διαφορά ότι χρειάζεται να μπούμε μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα για να την εφαρμόσουμε. Συγκεκριμένα, εισερχόμαστε μέσω του ομφαλού μέσα στην κοιλιακή κοιλότητα και φουσκώνουμε την κοιλιά. Αφού ανατάξουμε υπό άμεση όραση το περιεχόμενο της βουβωνοκήλης, κατόπιν κόβουμε το περιτόναιο και τοποθετούμε το πλέγμα επί των κοιλιακών μυών, όπως στην TEP. Τέλος γίνεται αποκατάσταση του περιτοναίου με συρραφή.


Εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που αντιμετωπίζουμε υποτροπές βουβωνοκήλης και σε μεγάλες ή περισφιγμένες βουβωνοκήλες με περιεχόμενο που πρέπει να αναταχθεί στην κοιλιά. Σε αυτές τις βουβωνοκήλες, η TAPP αποτελεί τη μέθοδο εκλογής.

Ανοικτή χειρουργική αποκατάσταση

Οι διάφορες τεχνικές ανοικτής χειρουργικής αποκατάστασης (Lichtenstein, Plug and Patch, Onstep κ.α.) εφαρμόζονται πλέον πολύ σπάνια. Αποτελούν μέθοδο εκλογής σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που ο ασθενής χειρουργείται επειγόντως για περίσφιξη με εγκατεστημένη νέκρωση του εντέρου, όταν χειρουργούμε υποτροπή λαπαροσκοπικής επέμβασης, είτε όταν ο ασθενής αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά χρόνια καρδιοαναπνευστικά προβλήματα που δεν επιτρέπουν τη λαπαροσκόπηση. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο χειρουργός θα λάβει αναλυτικό ιατρικό ιστορικό πριν επιλέξει την ιδανική μέθοδο για το εκάστοτε περιστατικό.

Ο χειρουργός έχοντας όλα τα απαραίτητα στοιχεία από τον προεγχειρητικό έλεγχο, καθορίζει το χειρουργικό πλάνο που αφορά τον τύπο του χειρουργείου (λαπαροσκοπικό ή ανοικτό), την ενδεδειγμένη τεχνική (TEP ή TAPP) και το είδος και το μέγεθος του πλέγματος που θα χρησιμοποιηθεί. Σχεδιάζει ένα πλήρως εξατομικευμένο πλάνο για κάθε ασθενή, εκμηδενίζοντας με αυτόν τον τρόπο τις πιθανότητες επιπλοκών.

Συμπερασματικά:

  • η βουβωνοκήλη πρέπει σχεδόν πάντα να διορθώνεται λαπαροσκοπικά (εκτός εάν υπάρχει ισχυρή αντένδειξη)
  • η τεχνική TEP είναι η μέθοδος εκλογής για τις περισσότερες βουβωνοκήλες
  • o χειρουργός πρέπει να επιλέγει την κατάλληλη τεχνική, ανάλογα με το είδος της βουβωνοκήλης, το ιστορικό και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ασθενούς.

Η εξατομικευμένη χειρουργική θεραπεία απαιτεί εξειδίκευση του χειρουργού στη Χειρουργική των κηλών.

Γιατί πρέπει μια κήλη να αποκατασταθεί;

Μία κήλη από τη στιγμή που διαγιγνώσκεται, πρέπει να αποκαθίσταται το συντομότερο δυνατόν. Η εγχείρηση είναι ο μόνος τρόπος να απαλλαγούμε από τα συμπτώματα που μας προκαλεί, καθώς και από τις πιθανές επιπλοκές που ενδέχεται να δημιουργήσει. Μία κήλη, ακόμα και ασυμπτωματική, μπορεί ανά πάσα στιγμή να μας δημιουργήσει οξύ πρόβλημα που επιβάλλει επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση. Δεν είναι λίγες οι φορές που αναγκαζόμαστε να χειρουργήσουμε επειγόντως κήλες με περίσφιξη ή και νέκρωση εντέρου λόγω της αναβλητικότητας του ασθενούς.

Ανεξάρτητα όμως από τον μικρό ή μεγάλο κίνδυνο να επιπλακεί , το σίγουρο είναι ότι μία κήλη θα μεγαλώνει με την πάροδο του χρόνου λόγω των καθημερινών επιβαρύνσεων που αυξάνουν την πίεση στην κοιλιά (περπάτημα, άσκηση, βήχας κλπ). Η αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στα όργανα τα οποία την περιβάλλουν, ακόμα και μετά από σύντομο χρονικό διάστημα.

Η αποκατάσταση μίας κήλης αφενός απαλλάσσει τον ασθενή από τα συμπτώματα και αφετέρου παρέχει ασφάλεια και σιγουριά στην ενασχόλησή του με οποιαδήποτε αθλητική ή άλλη δραστηριότητα.

Τέλος υπάρχουν ειδικές ομάδες ασθενών όπως είναι αυτοί που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή την οποία δεν προλαβαίνουμε να διακόψουμε σε περίπτωση επείγοντος χειρουργείου, είτε ασθενείς που μένουν ή εργάζονται σε απομακρυσμένες περιοχές (π.χ ναυτικοί). Τέτοιοι ασθενείς πρέπει να χειρουργούνται εγκαίρως και προγραμματισμένα.

Πότε πρέπει να χειρουργηθώ για την κήλη μου;

Iδανικά το χειρουργείο θα πρέπει να προγραμματίζεται το συντομότερο δυνατόν. Έτσι μπορούμε να αποφύγουμε τον όποιο κίνδυνο να εμφανιστεί οξύ πρόβλημα που θα μας οδηγήσει επειγόντως στο χειρουργείο, αυξάνοντας τις πιθανές επιπλοκές. Ένα προγραμματισμένο χειρουργείο είναι από κάθε άποψη προτιμότερο από ένα επείγον, καθώς ο χειρουργός και η ομάδα του έχουν την ευχέρεια να λάβουν υπόψιν όλες τις πιθανές παραμέτρους.

Με πλέγμα ή χωρίς πλέγμα;

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πλέον ότι η χρήση πλέγματος είναι απολύτως απαραίτητη για την αποκατάσταση μίας βουβωνοκήλης, καθώς μειώνει στο ελάχιστο το ποσοστό υποτροπής. Η αναγκαιότητα χρήσης πλέγματος είναι σαφής στις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές της Χειρουργικής.

Τι θα συμβεί εάν η βουβωνοκήλη παραμείνει χωρίς θεραπεία;

Από τη στιγμή που διαταράσσεται η ακεραιότητα του κοιλιακού τοιχώματος και εμφανίζεται μία βουβωνοκήλη, το μόνο σίγουρο είναι ότι με την πάροδο του χρόνου θα μεγαλώνει. Αυτό διότι το χάσμα της βουβωνοκήλης διευρύνεται με τις καθημερινές δραστηριότητες (περπάτημα, άσκηση, άρση βάρους, βήχας κλπ) και αρχίζει να δημιουργεί ολοένα και περισσότερα ενοχλήματα. Ταυτόχρονα, αυξάνει και ο κίνδυνος να επιπλακεί δημιουργώντας οξύ πρόβλημα.

Σε κάποιες περιπτώσεις, όταν συμμετέχει το έντερο, μπορεί να προκληθεί ακόμα και περίσφιξη (στραγγαλισμός) και απόφραξη του εντέρου (ειλεός). Σε ένα τέτοιο σενάριο ο πόνος είναι πολύ έντονος και συνεχής, εμφανίζεται ερυθρότητα και σκληρία τοπικά και η επείγουσα χειρουργική επέμβαση είναι αναπόφευκτη, για να προλάβουμε τη νέκρωση του εντέρου. Για τους λόγους αυτούς μία βουβωνοκήλη πρέπει να αποκαθίσταται το συντομότερο δυνατόν.

Γίνεται με τοπική αναισθησία;

Η χρήση αναισθησίας κάνει την επέμβαση απόλυτα ανώδυνη για τον ασθενή. Η τοπική αναισθησία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανοικτή αποκατάσταση μιας μικρής βουβωνοκήλης. Ωστόσο, η οποιαδήποτε ανοικτή χειρουργική αποκατάσταση προκαλεί σαφώς μεγαλύτερο τραύμα από τη λαπαροσκόπηση και σαφώς μεγαλύτερο μετεγχειρητικό πόνο.

Ο ασθενής αισθάνεται πόνο κατά την ένεση της τοπικής αναισθησίας η οποία πρέπει καλύψει μεγάλη έκταση και, όντας ξύπνιος, αντιλαμβάνεται όλους τους χειρισμούς κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Επιπρόσθετα, η απουσία μυϊκής χάλασης και οι όποιες αντιδράσεις του ασθενούς δυσχεραίνουν το έργο του χειρουργού κατά τη διάρκεια της επέμβασης.

Πόσο διαρκεί η επέμβαση;

Η διάρκεια μιας επέμβασης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα το είδος της επέμβασης, τον βαθμό δυσκολίας, προηγούμενες επεμβάσεις κ.α. Συνεπώς μία επέμβαση πρέπει να διαρκέσει όσο χρόνο χρειαστεί για να γίνει σωστά.

Πόσο διαρκεί η νοσηλεία;

Ο ασθενής εισάγεται και χειρουργείται την ίδια ημέρα και στις περισσότερες περιπτώσεις το εξιτήριο γίνεται αυθημερόν. Λίγες ημέρες πριν από το προγραμματισμένο χειρουργείο ο ασθενής υποβάλλεται σε λεπτομερή προεγχειρητικό έλεγχο στα εξωτερικά ιατρεία του Νοσοκομείου. Ο τυπικός έλεγχος περιλαμβάνει καρδιογράφημα και καρδιολογική εκτίμηση, ακτινογραφία θώρακος, αιματολογικές εξετάσεις και αναισθησιολογική εκτίμηση, ώστε να οδηγηθεί στο Χειρουργείο με απόλυτη ασφάλεια.

Πότε επιστρέφει ο ασθενής σε πλήρη δραστηριότητα;

Ο ασθενής φεύγοντας από το Νοσοκομείο μπορεί να επανέλθει άμεσα στις απλές καθημερινές του δραστηριότητες. Μπορεί να κάνει μπάνιο την επομένη του εξιτηρίου και να οδηγήσει, τις πρώτες ημέρες. Πρέπει ωστόσο να περιορίσει την έντονη σωματική δραστηριότητα (τρέξιμο, έντονη άσκηση, άρση μεγάλου βάρους) για περίπου τρεις εβδομάδες. Ο τύπος αποκατάστασης ο οποίος επιλέγεται για την αντιμετώπιση της βουβωνοκήλης επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον χρόνο επούλωσης που απαιτείται, με τη λαπαροσκοπική μέθοδο να έχει σημαντικό πλεονέκτημα έναντι του ανοικτού χειρουργείου.

Συχνές ερωτήσεις

  • Αποφυγή άρσης βαρέων αντικειμένων
  • Άρση αντικειμένων χρησιμοποιώντας τα πόδια κι όχι τη μέση
  • Κατανάλωση τροφιμών πλούσιων σε φυτικές ίνες και άφθονο νερό
  • Διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους

Στις περισσότερες περιπτώσεις, μετά τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση μίας κήλης δεν χρειάζονται καθόλου φάρμακα, παρά μόνο ήπια αναλγητικά για μία ημέρα.

Δύο ημέρες μετά τη Λαπαροσκοπικη Αποκατασταση μιας κηλης ,ο ασθενής μπορεί να κάνει μπάνιο φορώντας απαραίτητα αδιάβροχα επιθέματα.

ΚΑΛΕΣΕ ΤΩΡΑ