Η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι σύμφωνα με τους διεθνείς χειρουργικούς οργανισμούς (European Hernia Society, SAGES) η συνιστάμενη μέθοδος αποκατάστασης μιας κήλης. Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής μεθόδου είναι πολλά : το σαφώς μικρότερο χειρουργικό τραύμα, η ελαχιστοποίηση του πόνου, το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, η μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο και η ταχύτερη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες και στην εργασία.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι υπάρχει ελάχιστη ή καθόλου απώλεια αίματος, δεν παρατηρούνται διαπυήσεις (μολύνσεις) και δεν χρειάζεται η τοποθέτηση σωλήνα παροχέτευσης.
Κατά τη λαπαροσκοπική χειρουργική, αντί να γίνει μία μεγάλη τομή, ο χειρουργός μπορεί μέσω πολύ μικρών τομών (0.5-1 cm), με τη χρήση ειδικής λαπαροσκοπικής κάμερας και πολύ λεπτών εργαλείων να επέμβει και να διορθώσει οποιαδήποτε κήλη. Κατά την επέμβαση, αρχικά ανατάσσεται το περιεχόμενο της κήλης στην κοιλιά και στη συνέχεια κλείνει το χάσμα του κοιλιακού τοιχώματος με ένα πλέγμα.
Το πλέγμα που έχω προσωπικά επιλέξει για αυτές τις επεμβάσεις είναι το ProGrip™.
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του συγκεκριμένου πλέγματος είναι ότι είναι ‘’αυτοκαθηλούμενο’. Λόγω της μοναδικής του δομής (τύπου βέλκρο), μπορεί και καθηλώνεται στέρεα και ομοιόμορφα ενισχύοντας το κοιλιακό τοίχωμα. Ταυτόχρονα αποφεύγουμε την τοποθέτηση ραμμάτων ή καρφίδων (tacks) στήριξης του πλέγματος που αυξάνουν το μετεγχειρητικό πόνο και το κόστος του χειρουργείου.
Το πλέγμα με τις λαπαροσκοπικές τεχνικές T.E.P και TAPP τοποθετείται στην ιδανική θέση, πίσω από τους κοιλιακούς μυς και μπροστά από τον υμένα του περιτοναίου χωρίς να έρχεται σε επαφή με το έντερο. Έτσι ενισχύεται με ασφάλεια το κοιλιακό τοίχωμα και σχεδόν μηδενίζονται οι πιθανότητες υποτροπής.
Ωστόσο, στη λαπαροσκόπηση υπάρχουν και κάποιοι περιορισμοί. Το μέγεθος μιας κήλης και το ιστορικό προηγούμενων επεμβάσεων στη κοιλιά αυξάνει το βαθμό δυσκολίας μιας επέμβασης, χωρίς ωστόσο να αποκλείει τη λαπαροσκόπηση στα χέρια ενός εξειδικευμένου χειρουργού. Τέλος σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις ασθενών με βαριά καρδιοαναπνευστικά ή νευρολογικά προβλήματα συνίσταται η ανοικτή αποκατάσταση.
Συμπερασματικά λοιπόν, μπορούμε να πούμε ότι μία κήλη πρέπει στις περισσότερες περιπτώσεις να αποκαθίσταται λαπαροσκοπικά, ιδανικά από ένα εξειδικευμένο χειρουργό.
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι για τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση μιας κήλης. Ο χειρουργός πρέπει να επιλέγει την κατάλληλη τεχνική, ανάλογα με το είδος της κήλης, το ιστορικό και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ασθενούς. Η εξατομικευμένη χειρουργική θεραπεία απαιτεί εξειδίκευση του χειρουργού στη Χειρουργική των κηλών. Ενδεικτικά οι επιλογές για κάθε κήλη μπορούν να είναι οι εξής:
Βουβωνοκήλη, Μηροκήλη
Η τεχνική που υπερέχει και εφαρμόζεται περισσότερο την τελευταία δεκαετία στα περισσότερα εξειδικευμένα κέντρα του εξωτερικού, είναι η λαπαροσκοπική αποκατάσταση TEP(Total Extra Peritoneal ). Η TEP έχει όλα τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησης που προαναφέρθηκαν. Αυτό όμως που την κάνει να ξεχωρίζει είναι ότι πραγματοποιείται όχι μέσα στην κοιλιά, αλλά στο χώρο μεταξύ των μυών και της περιτοναϊκής κοιλότητας, αφήνοντας ανεπηρέαστα τα ενδοκοιλιακά όργανα. Ως εκ τούτου, παρότι τεχνικά πιο δύσκολη και απαιτητική, αποτελεί τη μέθοδο εκλογής και προσωπική μου προτίμηση για τις περισσότερες βουβωνοκήλες.
Παρόμοια μέθοδος είναι η λαπαροσκοπική αποκατάσταση TAPP (Trans Abdominal Pre Peritoneal). Η διαφορά με την TEP είναι ότι χρειάζεται να μπούμε μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα για να την εφαρμόσουμε. Το γεγονός αυτό αποτελεί πλεονέκτημα στις περιπτώσεις που χειρουργούμε μεγάλες βουβωνοκήλες με περιεχόμενο που πρέπει να αναταχθεί στην κοιλιά. Σε αυτές τις βουβωνοκήλες, η TAPP αποτελεί τη μέθοδο εκλογής.
Οι διάφορες τεχνικές ανοικτής χειρουργικής αποκατάστασης (Lichtenstein, Plug and Patch, Onstep κ.α.) εφαρμόζονται λιγότερο συχνά. Αποτελούν μέθοδο εκλογής σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που ο ασθενής χειρουργείται επειγόντως για περίσφιξη εντέρου, είτε όταν αντιμετωπίζει σοβαρά χρόνια καρδιοαναπνευστικά προβλήματα που δεν επιτρέπουν τη λαπαροσκόπηση.
Ομφαλοκήλη, Μετεγχειρητική Κοιλιοκήλη
Και για τις κήλες αυτές η λαπαροσκοπική αποκατάσταση αποτελεί συνήθως μέθοδο εκλογής. Με τη λαπαροσκόπηση αποφεύγονται οι μεγάλες τομές που συχνά απαιτούνται στην ανοικτή αποκατάσταση, καθώς και η χρήση σωλήνων παροχέτευσης τραύματος. Ο πόνος είναι σαφώς ηπιότερος, η πιθανότητα επιμόλυνσης του τραύματος σχεδόν μηδενίζεται και η παραμονή στο νοσοκομείο είναι πολύ συντομότερη (1-2 24ωρα).
Οι λαπαροσκοπικές τεχνικές που εφαρμόζονται είναι οι IPOM, IPOMplus, eTEP και TAPP. Η επιλογή γίνεται πάντα με βάση τον τύπο της κήλης και το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς (προηγούμενα χειρουργεία, σωματομετρικά χαρακτηριστικά κλπ.). Συνήθως απαιτείται μια αξονική τομογραφία κοιλιάς προεγχειρητικά, ώστε να έχουμε ολοκληρωμένη εικόνα για κάθε ασθενή (ακριβής θέση κήλης, μέγεθος και αριθμός κηλών, περιεχόμενο κηλικού σάκου κλπ.). Στις περιπτώσεις υπερμεγέθων κηλών μπορεί να χρειαστούν πολύπλοκες τεχνικές πλάγιου τμηματικού διαχωρισμού του κοιλιακού τοιχώματος, ώστε να γίνει εφικτή η σύγκλειση του κηλικού χάσματος (Component Seperation Technique, TAR).
Έχοντας όλα τα απαραίτητα στοιχεία από τον προεγχειρητικό έλεγχο, καθορίζεται το χειρουργικό πλάνο που αφορά τον τύπο του χειρουργείου (λαπαροσκοπικό ή ανοικτό), την ενδεδειγμένη τεχνική, και το είδος και το μέγεθος του πλέγματος που θα χρησιμοποιηθεί.
Μία κήλη από τη στιγμή που διαγιγνώσκεται, πρέπει να αποκαθίσταται. Η χειρουργική αποκατάσταση (λαπαροσκοπική ή ανοικτή) είναι ο μόνος τρόπος να απαλλαγούμε από τα συμπτώματα που μας προκαλεί. Επιπρόσθετα μία κήλη, ακόμα και ασυμπτωματική, μπορεί ανά πάσα στιγμή να μας δημιουργήσει οξύ πρόβλημα που επιβάλλει επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση. Δεν είναι λίγες οι φορές που αναγκαζόμαστε να χειρουργήσουμε επειγόντως κήλες με περίσφιξη ή και νέκρωση εντέρου λόγω της αναβλητικότητας του ασθενούς.
Ανεξάρτητα όμως από τον μικρό ή μεγάλο κίνδυνο να επιπλακεί, το σίγουρο είναι ότι μία κήλη θα μεγαλώνει με την πάροδο του χρόνου λόγω των καθημερινών επιβαρύνσεων που αυξάνουν την πίεση στην κοιλιά (περπάτημα, άσκηση, βήχας κλπ).
Η αποκατάσταση μίας κήλης αφενός απαλλάσσει τον ασθενή από τα συμπτώματα και αφετέρου παρέχει ασφάλεια και σιγουριά στην ενασχόλησή του με οποιαδήποτε αθλητική ή άλλη δραστηριότητα.
Τέλος υπάρχουν ειδικές ομάδες ασθενών όπως είναι αυτοί που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή την οποία δεν προλαβαίνουμε να διακόψουμε σε περίπτωση επείγοντος χειρουργείου, είτε ασθενείς που μένουν ή εργάζονται σε απομακρυσμένες περιοχές (π.χ ναυτικοί). Τέτοιοι ασθενείς πρέπει να χειρουργούνται εγκαίρως και προγραμματισμένα.
Iδανικά το χειρουργείο θα πρέπει να προγραμματίζεται το συντομότερο δυνατόν. Έτσι μπορούμε να αποφύγουμε τον όποιο κίνδυνο να εμφανιστεί οξύ πρόβλημα που θα μας οδηγήσει επειγόντως στο χειρουργείο, αυξάνοντας τις πιθανές επιπλοκές. Ένα προγραμματισμένο χειρουργείο είναι από κάθε άποψη προτιμότερο από ένα επείγον.
Ο ασθενής εισάγεται και χειρουργείται την ίδια ημέρα. Η νοσηλεία στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών δεν διαρκεί περισσότερο από ένα 24ωρο, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις που το εξιτήριο γίνεται αυθημερόν.
Λίγες ημέρες πριν από το προγραμματισμένο χειρουργείο ο ασθενής υποβάλλεται σε λεπτομερή προεγχειρητικό έλεγχο στα εξωτερικά ιατρεία του Νοσοκομείου. Ο τυπικός έλεγχος περιλαμβάνει καρδιογράφημα και καρδιολογική εκτίμηση, ακτινογραφία θώρακος, αιματολογικές εξετάσεις και αναισθησιολογική εκτίμηση, ώστε να οδηγηθεί στο Χειρουργείο με απόλυτη ασφάλεια.
Ο ασθενής φεύγοντας από το Νοσοκομείο μπορεί να επανέλθει άμεσα στις απλές καθημερινές του δραστηριότητες. Μπορεί να κάνει μπάνιο την επομένη του εξιτηρίου και να οδηγήσει, ανάλογα με το χειρουργείο, τις πρώτες ημέρες. Πρέπει ωστόσο να περιορίσει την έντονη σωματική δραστηριότητα (τρέξιμο, έντονη άσκηση, άρση μεγάλου βάρους) για περίπου τρεις εβδομάδες.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, μετά τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση μίας κήλης δεν χρειάζονται καθόλου φάρμακα, παρά μόνο ήπια αναλγητικά για μία ημέρα.
Δύο ημέρες μετά τη Λαπαροσκοπικη Αποκατασταση μιας κηλης ,ο ασθενής μπορεί να κάνει μπάνιο φορώντας απαραίτητα αδιάβροχα επιθέματα.